Tài chính phi tập trung (DeFi) là gì?

Cách DeFi đang được sử dụng hiện nay

DeFi được sử dụng trong một loạt các giao dịch tài chính đơn giản và phức tạp. Nó được hỗ trợ bởi các ứng dụng phi tập trung, được gọi là “dApps“, hoặc các chương trình khác, được gọi là “giao thức”. dApps và giao thức thực hiện các giao dịch bằng hai loại tiền điện tử chính, Bitcoin (BTC) và Ethereum (ETH).

Mặc dù Bitcoin là loại tiền điện tử phổ biến hơn, nhưng Ethereum linh hoạt hơn nhiều cho nhiều ứng dụng hơn. Điều này có nghĩa là phần lớn dApp và cảnh quan giao thức sử dụng mã dựa trên Ethereum.

Dưới đây là một số cách mà dApps và giao thức hiện đang được sử dụng:

• Các giao dịch tài chính truyền thống. Từ thanh toán đến giao dịch chứng khoán và bảo hiểm, cho vay và vay vốn – tất cả đều được xử lý bằng DeFi.
• Sàn giao dịch phi tập trung (DEXs). Hiện tại, hầu hết các nhà đầu tư tiền điện tử sử dụng các sàn giao dịch tập trung như Kraken, eToro, BSDEX hoặc Coinbase. DEXs tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch tài chính ngang hàng và cho phép người dùng giữ quyền kiểm soát tiền của họ.
• Ví điện tử. Các nhà phát triển DeFi đang tạo ra các ví kỹ thuật số hoạt động độc lập với các sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất và cho phép các nhà đầu tư truy cập mọi thứ, từ tiền điện tử đến các trò chơi dựa trên blockchain.
• Stablecoins. Trong khi tiền điện tử nổi tiếng với độ biến động cao, stablecoins cố gắng ổn định giá trị của chúng bằng cách liên kết với các loại tiền không phải là tiền điện tử, như đô la Mỹ.
• Kiếm lợi nhuận. DeFi là “động cơ đẩy” của tiền điện tử. Nó cho phép các nhà đầu tư đầu cơ cho vay tiền điện tử và có thể thu được lợi nhuận tiềm năng lớn nếu các đồng xu mà các nền tảng cho vay DeFi trả cho họ để đồng ý cho vay tăng giá nhanh chóng.
• Token Không Thể Thay Thế (NFTs). NFTs tạo ra giá trị số từ những tài sản thường không thể giao dịch được, như video về cú đậm bóng hoặc tweet đầu tiên trên Twitter. NFTs biến những thứ trước đây không thể giao dịch thành hàng hóa.
• Khoản Vay Flash. Đây là các khoản vay tiền điện tử nơi tiền được vay và trả lại trong cùng một giao dịch. Nghe có vẻ trái ngược? Đây là cách nó hoạt động: Người vay có cơ hội kiếm tiền bằng cách ký kết một hợp đồng được mã hóa trên blockchain Ethereum – không cần luật sư – mượn tiền, thực hiện giao dịch và ngay lập tức trả lại khoản vay. Nếu giao dịch không thể được thực hiện hoặc tạo ra lỗ, tiền sẽ tự động trở lại người cho vay. Nếu bạn tạo ra lợi nhuận, bạn có thể giữ lại nó, trừ tất cả lãi suất và phí. Coi khoản vay flash như một hoạt động tư vấn phi tập trung.

Thị trường DeFi đo lường sự chấp nhận bằng cách đo lường giá trị bị khóa, tính toán xem hiện có bao nhiêu tiền đang hoạt động trong các giao thức DeFi khác nhau. Hiện tại, tổng giá trị của các giao thức DeFi là gần 71 tỷ euro (tính đến ngày 21 tháng 6 năm 2022).

Sự phổ biến của DeFi được thúc đẩy bởi tính phổ biến của blockchain: Ngay sau khi một ứng dụng được mã hóa trên blockchain, nó có sẵn trên toàn thế giới. Trong khi hầu hết các công cụ và công nghệ tài chính tập trung được triển khai dần dần theo thời gian và chịu sự điều chỉnh của các quy tắc và quy định của các nền kinh tế khu vực, dApps tồn tại bên ngoài các quy tắc này, điều này làm tăng lợi nhuận tiềm năng của chúng – nhưng cũng làm tăng rủi ro của chúng.

Rủi ro và mặt tối của DeFi

DeFi là một hiện tượng mới nổi mang theo nhiều rủi ro. Là một đổi mới trẻ, tài chính phi tập trung vẫn chưa được thử thách bởi việc sử dụng lâu dài hoặc rộng rãi. Ngoài ra, các cơ quan chính phủ đang xem xét kỹ lưỡng các hệ thống mà họ triển khai, xem xét đến quy định. Các rủi ro khác của DeFi bao gồm:

• Không có bảo vệ người tiêu dùng. DeFi đã phát triển tốt trong sự thiếu vắng các quy tắc và quy định. Điều này có nghĩa là người dùng có rất ít quyền khiếu nại trong trường hợp giao dịch không thành công. Trong hệ thống tài chính tập trung, chẳng hạn như ngân hàng, các hệ thống bảo hiểm tiền gửi pháp định sẽ hoàn trả cho chủ sở hữu tài khoản tiền gửi lên đến 100.000 euro cho mỗi tài khoản và tổ chức nếu một ngân hàng sụp đổ. Ngoài ra, ngân hàng được pháp luật yêu cầu giữ một phần vốn nhất định dưới dạng dự trữ để đảm bảo sự ổn định và cho phép bạn rút tiền từ tài khoản của mình bất cứ lúc nào nếu cần. DeFi không có các biện pháp bảo vệ tương tự.
• Hacker là mối đe dọa. Trong khi một blockchain gần như không thể thay đổi, các khía cạnh khác của DeFi có nguy cơ bị tấn công cao. Điều này có thể dẫn đến đánh cắp hoặc mất tiền. Tất cả các trường hợp sử dụng tiềm năng của tài chính phi tập trung dựa trên các hệ thống phần mềm dễ bị tấn công bởi hacker.
• Cần có tài sản đảm bảo. Tài sản đảm bảo là một tài sản có giá trị được sử dụng để bảo đảm khoản vay. Ví dụ: nếu bạn vay thế chấp, khoản vay sẽ được đảm bảo bằng ngôi nhà bạn mua. Hầu hết các giao dịch cho vay DeFi yêu cầu tài sản đảm bảo ít nhất là 100% giá trị của khoản vay, nếu không nhiều hơn. Các yêu cầu này hạn chế đáng kể phạm vi người đủ điều kiện cho nhiều loại khoản vay DeFi.
• Yêu cầu về khóa riêng. Với DeFi và tiền điện tử, bạn cần bảo vệ các ví lưu trữ tiền điện tử của mình. Ví được bảo vệ bằng khóa riêng, là các mã dài, duy nhất mà chỉ chủ sở hữu ví biết. Nếu bạn mất khóa riêng, bạn sẽ mất quyền truy cập vào tiền của mình – không có cách nào khôi phục khóa riêng đã bị mất.

Điểm nhấn

 Dù DeFi có hứa hẹn và tiềm năng đến đâu, nó vẫn còn một chặng đường dài phía trước, đặc biệt là về mặt chấp nhận của công chúng.