Hiểu Blockchain và vai trò trong chuyển đổi số
Blockchain hoạt động bằng cách kết hợp các khái niệm và công nghệ phức tạp từ đó tạo ra một hệ thống phân tán và an toàn tuyệt đối. Cách thức hoạt động của Blockchain được chia theo các cấp như sau:Giao dịch
Blockchain sẽ bắt đầu bằng việc tạo ra và xác minh các giao dịch. Mỗi giao dịch sẽ chứa thông tin về nguồn gốc, đích đến và số lượng tài sản muốn trao đổi. Các giao dịch này được tạo ra bởi các bên tham gia trong mạng lưới Blockchain.Gói các giao dịch thành khối
Khi các giao dịch được tạo ra với một số lượng đủ lớn, chúng sẽ được gói thành một khối (block). Khối sẽ chưa một danh sách đầy đủ các giao dịch và mang một định danh (hash) duy nhất. Hash này sẽ là một mã số duy nhất được tạo ra từ dữ liệu trong khối và cũng tham chiếu đến khối trước đó trong chuỗi.Xác minh và phân tán
Khi một khối được tạo ra nó sẽ được gửi đến các nút (node) trong mạng lưới Blockchain để được xác minh. Các nút trên mạng lười sẽ kiểm tra tính hợp lệ của khối bằng cách kiểm tra các chữ ký điện tử và thực hiện các kiểm tra bảo mật khác. Nếu khối hợp lệ sẽ được xác minh và sẽ được phân phối trên toàn bộ mạng lưới và được thêm vào chuỗi.Xác nhận và sự đồng thuận
Khối mới được thêm vào chuỗi nó sẽ được hệ thống xác nhận khi đó các nút trong mạng lưới tiếp tục làm việc để xác minh và xác nhận các giao dịch trong khối tiếp theo. Tiếp theo đó, sự đồng thuận giữa các nút sẽ đảm bảo cho tính toàn vẹn và đáng tin cậy của chuỗi Blockchain.Cơ chế ủy quyền
Blockchain sử dụng các cơ chế ủy quyền để quản lý và điều chỉnh hoạt động của mạng lưới. Các cơ chế này có thể là Proof of Work (bằng chứng công việc) hay Proof of Stake (bằng chứng cổ phần) hoặc có thể là các cơ chế khác. Mục tiêu của cơ chế này nhằm đảm bảo tính công bằng, an toàn và hiệu quả trong quá trình xác minh và thêm khối vào chuỗi Blockchain. Tóm lại, Blockchain hoạt động bằng cách xác minh và phân phối các giao dịch trong mạng lưới phân tán. Quá trình này sẽ dựa trên sự đồng thuận và cơ chế ủy quyền nhằm đảm bảo tính toàn vẹn và an toàn dữ liệu của Blockchain. Blockchain đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp. Nó cung cấp một hệ thống lưu trữ dữ liệu an toàn và minh bạch, cho phép các bên tham gia truy cập, xác minh thông tin một cách dễ dàng và đáng tin cậy. Blockchain giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch, giảm bớt sự phụ thuộc vào bên trung gian và tăng cường sự tin tưởng giữa các bên. Blockchain cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tổ chức trong hành trình chuyển đổi số. Nó cho phép các tổ chức xây dựng hệ thống ghi chứng thực hoạt động dựa trên quy tắc thông minh và tự động, loại bỏ sự phụ thuộc vào quá trình thủ công và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động. Ngoài ra, Blockchain cung cấp khả năng truy xuất lịch sử và dữ liệu từ các giao dịch trước đó, tạo nền tảng cho việc phân tích và đưa ra quyết định thông minh. Công nghệ blockchain được xây dựng dựa trên 3 yếu tố chính: mã hóa mật mã, hợp đồng thông minh và công nghệ phân tán. Mã hóa mật mã đảm bảo tính bảo mật của dữ liệu, hợp đồng thông minh cho phép thiết lập và thực thi các quy tắc tự động, và công nghệ phân tán cho phép dữ liệu được lưu trữ và quản lý trên nhiều nút mạng khác nhau.Blockchain thực tế: Các ứng dụng trong doanh nghiệp
Ở Việt Nam đã có rất nhiều doanh nghiệp đã áp dụng Blockchain vào quy trình kinh doanh và sản xuất của mình. Cụ thể, FPT phát triển nền tảng akaChain để định danh khách hàng và truy xuất nguồn gốc giao dịch; BIDV, MB, VPBank, Vietcombank đã ứng dụng công nghệ blockchain trong các giao dịch tài chính; Viettel ứng dụng vào hồ sơ bệnh án điện tử; Misa phát triển hóa đơn điện tử. Nhiều doanh nghiệp khác đã tích hợp blockchain như Masan Group, Bảo Việt, AIA. Với những tính năng mang lại, Blockchain đã mang đến những cải tiến đáng kể trong việc quản lý danh tính số và có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ , xác minh danh tính của các cá nhân và tổ chức. Sau đây là cách thức mà Blockchain được ứng dụng trong quản lý danh tính số và những lợi ích từ đó:- Quản lý danh tính an toàn: Blockchain sẽ cung cấp một hệ thống quản lý danh tính an toàn và không thể sửa đổi. Thông tin danh tính được mã hóa và lưu trữ trong các khối dữ liệu có tính toàn vẹn cao. Mỗi khối được liên kết với khối trước đó thông qua mã hash, tạo nên một chuỗi không thể thay đổi. Điều này giúp đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu cá nhân và hạn chế rủi ro về việc đánh cắp thông tin.
- Quyền riêng tư và kiểm soát: Blockchain cho phép người dùng có quyền kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Thay vì lưu trữ thông tin trên các máy chủ trung tâm, Blockchain cho phép người dùng giữ quyền kiểm soát và chủ quyền về dữ liệu của mình. Người dùng có thể quyết định chia sẻ thông tin nào và với ai thông qua việc cấp quyền truy cập.
- Xác minh danh tính: Blockchain cung cấp cơ chế xác minh danh tính mạnh mẽ. Thông tin danh tính được xác minh và chứng thực thông qua quá trình mã hóa và chữ ký số. Các giao dịch và hoạt động trên Blockchain được ghi lại và không thể sửa đổi, giúp người dùng xác minh danh tính một cách chính xác và tin cậy.
- Lợi ích từ quản lý danh tính số: Quản lý danh tính số trên Blockchain mang lại nhiều lợi ích. Đầu tiên, nó giảm thiểu rủi ro về việc đánh cắp và lạm dụng thông tin cá nhân. Thứ hai, nó tăng cường tính minh bạch và tin cậy trong quá trình giao dịch và tương tác. Cuối cùng, nó cung cấp khả năng tạo ra các dịch vụ và ứng dụng mới, như quản lý danh tính số trong lĩnh vực tài chính, y tế, bất động sản và nhiều lĩnh vực khác.
- Tăng tốc độ giao dịch: Khác với giao dịch truyền thống khi phải thông qua nhiều bước xác minh, thủ tục trung gian dẫn đến việc tiêu tốn thời gian và tăng chi phí. Blockchain đã loại bỏ sự cần thiết giữa các bên trung gian bằng việc tạo ra một mạng lưới phân cấp và phân tán, cho phép các giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các bên. Điều này giúp doanh nghiệp giảm thiểu thời gian chờ đợi và làm nhanh quá trình xử lý giao dịch của mình.
- Tăng tính minh bạch: Mọi giao dịch của doanh nghiệp đều được ghi vào Blockchain và bất biến, từ đó tạo ra một số cái công khai và minh bạch. Các bên tham gia có thể kiểm tra, xác minh tính chính xác và độ tin cậy của giao dịch. Với tính minh bạch vốn có, Blockchain giúp doanh nghiệp ngăn chặn các hoạt động gian lận và tăng tính chính xác của thông tin giao dịch.
- Tăng cường bảo mật: Blockchain sử dụng mã hóa mạnh mẽ để bảo vệ mọi dữ liệu trong quá trình giao dịch. Thông tin giao dịch sẽ được mã hóa và lưu trữ trên các khối dữ liệu mang tính toàn vẹn cao. Mỗi khối sẽ được liên kết với khối trước đó thông qua mã hash giúp ngăn chặn mọi sự thay đổi hay tấn công từ bên ngoài. Khả năng mã hóa của Blockchain giúp tăng cường bảo mật và đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu của doanh nghiệp
- Loại bỏ sự phụ thuộc vào bên trung gian: Trong các giao dịch truyền thống, các bên thường phải dựa vào các bên trung gian để thực hiện và xác nhận giao dịch. Blockchain loại bỏ sự cần thiết của các bên trung gian bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh và mã thông báo. Các hợp đồng thông minh tự động thực thi các điều khoản giao dịch và đảm bảo tính chính xác và minh bạch.
- Tăng cường khả năng truy xuất thông tin: Mỗi giao dịch được lưu trữ và ghi lại trên Blockchain, tạo ra một dấu vết rõ ràng và chi tiết về quá trình giao dịch. Các bên tham gia có thể dễ dàng truy xuất thông tin về các giao dịch trước đó và kiểm tra tính chính xác của thông tin.
- Xác nhận danh tính và chất lượng quảng cáo: Blockchain cho phép xác nhận danh tính của nhà quảng cáo và nhà xuất bản, đảm bảo rằng các quảng cáo được đăng tải từ các nguồn đáng tin cậy. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro của việc xuất hiện quảng cáo giả mạo hoặc không đáng tin cậy, đồng thời cải thiện chất lượng tiếp thị và độ tin cậy của nhãn hàng.
- Bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu người dùng: Blockchain hỗ trợ việc xác nhận danh tính người dùng và cho phép họ kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Điều này giúp tăng cường bảo mật và giảm thiểu rủi ro của việc thông tin người dùng bị lộ ra ngoài hay lạm dụng.
- Giao dịch trực tiếp giữa nhà quảng cáo và người tiêu dùng: Blockchain loại bỏ các bên trung gian trong quá trình giao dịch quảng cáo, giúp tiết kiệm chi phí và tăng cường tính minh bạch. Người tiêu dùng có thể nhận được các ưu đãi và thưởng trực tiếp từ nhà quảng cáo thông qua giao dịch tiền mã hóa trên Blockchain.
- Giám sát và theo dõi quảng cáo: Các thông tin và giao dịch quảng cáo được lưu trữ trên Blockchain, giúp giám sát và theo dõi hiệu quả của chiến dịch quảng cáo. Điều này giúp nhà quảng cáo đánh giá hiệu suất và điều chỉnh chiến lược quảng cáo một cách chính xác và hiệu quả.
- Chống gian lận: Các giao dịch trên Blockchain được mã hóa và không thể sửa đổi, giúp ngăn chặn các hoạt động gian lận trong digital marketing. Điều này tăng cường tính minh bạch và đáng tin cậy trong ngành công nghiệp này.
- Tăng cường tính minh bạch: Blockchain giúp doanh nghiệp đảm bảo tính minh bạch trong quá trình giao dịch và quản lý dữ liệu. Điều này giúp xây dựng niềm tin từ khách hàng và đối tác doanh nghiệp, tạo ra môi trường tin cậy và thúc đẩy sự tăng trưởng.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Blockchain loại bỏ các bên trung gian trong quá trình giao dịch và quản lý dữ liệu, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp. Các giao dịch và dữ liệu được thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp doanh nghiệp tập trung vào việc phát triển kinh doanh và tăng cường hiệu suất làm việc.
- Hỗ trợ giao dịch quốc tế: Blockchain cho phép các giao dịch vượt qua ranh giới quốc gia một cách dễ dàng và an toàn. Điều này giúp doanh nghiệp nhỏ mở rộng thị trường và tìm kiếm cơ hội kinh doanh mới ở nước ngoài, tăng cường tiềm năng tăng trưởng và phát triển quốc tế.
- Tạo ra các ứng dụng mới và sáng tạo: Blockchain cung cấp một nền tảng linh hoạt cho việc phát triển các ứng dụng mới và sáng tạo trong doanh nghiệp nhỏ. Các ứng dụng dựa trên blockchain có thể giúp tối ưu hóa các quy trình kinh doanh, tăng cường trải nghiệm khách hàng và tạo ra giá trị độc đáo cho doanh nghiệp.
- Giao dịch và thanh toán bền vững: Blockchain giúp tạo ra môi trường giao dịch an toàn và minh bạch, từ đó hỗ trợ các thực hành thanh toán bền vững. Việc sử dụng Blockchain trong việc xác thực giao dịch và quản lý thông tin thanh toán giúp giảm thiểu rủi ro gian lận và tăng cường tính minh bạch trong toàn bộ quá trình giao dịch.
- Quản lý chuỗi cung ứng bền vững: Blockchain cho phép theo dõi và kiểm tra nguồn gốc và lịch trình của sản phẩm từ nguồn cung cấp đến người tiêu dùng. Điều này giúp tăng cường tính xác thực và truy xuất trong chuỗi cung ứng, giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng có cái nhìn rõ ràng về nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm.
- Quản lý dữ liệu bền vững: Blockchain cho phép lưu trữ và quản lý dữ liệu một cách bảo mật và không thể thay đổi, giúp đảm bảo tính toàn vẹn và tin cậy của dữ liệu. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro mất mát dữ liệu và đảm bảo rằng thông tin quan trọng về hoạt động kinh doanh được bảo vệ và sử dụng một cách hiệu quả.
- Khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo: Blockchain có thể được sử dụng để theo dõi và quản lý việc sử dụng năng lượng tái tạo, đảm bảo rằng doanh nghiệp hưởng ứng với các tiêu chuẩn bền vững về sử dụng năng lượng. Việc khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo giúp giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường và đóng góp vào việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
- Xây dựng cộng đồng bền vững: Blockchain có thể hỗ trợ việc xây dựng một cộng đồng bền vững bằng cách tạo ra các hệ thống giám sát và đánh giá hoạt động dựa trên dữ liệu và thông tin minh bạch. Việc tạo ra môi trường giao dịch và quản lý công bằng, doanh nghiệp có thể xây dựng được sự tin tưởng và nhận được những hỗ trợ về hoạt động kinh doanh có lợi cho cả doanh nghiệp và cộng đồng xung quanh.
Cách tiếp cận để triển khai Blockchain trong doanh nghiệp
Để có thể triển khai thành công Blockchain trong doanh nghiệp thì không phải là một chuyện đơn giản chỉ cần áp dụng là được. Tương tự như chuyển đổi số, triển Blockchain đòi hỏi sự chuẩn bị và thực hiện các quy trình một cách kỹ lưỡng nhằm đảm bảo quá trình triển khai được diễn ra thành công và hiệu quả. Sau đây là các bước cần thiết để doanh nghiệp có thể triển khai Blockchain:- Nghiên cứu và đánh giá: Đầu tiên, doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu và đánh giá về công nghệ Blockchain và xác định liệu nó có phù hợp với mục tiêu và nhu cầu của doanh nghiệp hay không. Nghiên cứu cần tập trung vào các ứng dụng tiềm năng của Blockchain và lợi ích mà nó mang lại.
- Xác định ứng dụng: Tiếp theo, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu và ứng dụng cụ thể mà họ muốn triển khai Blockchain. Có thể là trong lĩnh vực quản lý chuỗi cung ứng, quản lý danh tính số, thanh toán, hoặc các ứng dụng khác liên quan đến việc cải tiến hiệu quả và bảo mật trong doanh nghiệp.
- Lựa chọn mạng Blockchain: Doanh nghiệp cần xác định loại mạng Blockchain phù hợp với nhu cầu của họ. Có hai loại chính là mạng công cộng và mạng riêng tư. Mạng công cộng phù hợp cho các dự án tương tác công khai, trong khi mạng riêng tư thích hợp cho doanh nghiệp muốn giữ quyền kiểm soát và bảo mật dữ liệu.
- Lựa chọn nền tảng Blockchain: Sau khi chọn mạng, doanh nghiệp cần lựa chọn nền tảng Blockchain cụ thể mà họ sẽ triển khai. Hiện nay có nhiều nền tảng Blockchain phổ biến như Ethereum, Hyperledger, Corda, và nhiều nền tảng khác.
- Xây dựng và triển khai hệ thống: Tiếp theo, doanh nghiệp cần xây dựng và triển khai hệ thống Blockchain. Quá trình này bao gồm việc xây dựng các Smart Contract, các node trong mạng, và các ứng dụng giao diện người dùng để tương tác với hệ thống.
- Kiểm tra và thử nghiệm: Trước khi triển khai chính thức, doanh nghiệp cần tiến hành kiểm tra và thử nghiệm hệ thống để đảm bảo tính ổn định và hoạt động đúng như mong đợi.
- Triển khai chính thức: Sau khi kiểm tra và thử nghiệm hoàn tất, hệ thống blockchain sẽ được triển khai chính thức vào hoạt động trong doanh nghiệp.
- Hỗ trợ và duy trì: Sau khi triển khai, doanh nghiệp cần duy trì và hỗ trợ hệ thống Blockchain để đảm bảo hoạt động ổn định và hiệu quả trong thời gian dài.
- Thách thức về hiệu suất: Blockchain có thể đòi hỏi nhiều tài nguyên tính toán và lưu trữ, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và tốc độ của hệ thống. Do đó, doanh nghiệp cần tối ưu hóa mã nguồn và cấu trúc mạng Blockchain, sử dụng các giải pháp bên ngoài như sidechain và off-chain để giảm tải cho mạng chính.
- Thách thức về quyền kiểm soát dữ liệu: Một số doanh nghiệp cần giữ quyền kiểm soát hoàn toàn dữ liệu của mình. Blockchain công cộng không đáp ứng được yêu cầu này. Do đó, doanh nghiệp có thể sử dụng mạng Blockchain riêng tư hoặc hybrid để giữ quyền kiểm soát dữ liệu trong tay doanh nghiệp.
- Thách thức về tích hợp với hệ thống hiện có: Đối với các doanh nghiệp đã có hệ thống hoạt động, triển khai Blockchain có thể đòi hỏi sự tích hợp và tương tác với các hệ thống hiện có. Giải pháp doanh nghiệp cần đó là sử dụng các công nghệ giao tiếp và API để kết nối Blockchain với hệ thống hiện có.
- Thách thức về bảo mật: Bảo mật là một vấn đề quan trọng khi triển khai blockchain, đặc biệt là khi sử dụng blockchain công cộng. Vì vậy, doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp bảo mật chặt chẽ như mã hóa dữ liệu, xác thực người dùng, và kiểm soát quyền truy cập.
- Thách thức về định danh và danh tính số: Blockchain cung cấp cơ hội tuyệt vời để quản lý định danh và danh tính số, nhưng cũng đồng thời đối diện với thách thức về quyền riêng tư và bảo mật thông tin cá nhân. Doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp bảo mật và quyền riêng tư cho việc quản lý định danh và thông tin danh tính.
- Thách thức về tính chuẩn mực và tuân thủ quy định: Một số ngành công nghiệp đòi hỏi tuân thủ các quy định nghiêm ngặt và chuẩn mực cao. Triển khai Blockchain có thể gặp khó khăn khi phải tuân thủ các quy định này. Vì vậy, doanh nghiệp cần tìm hiểu và đảm bảo rằng hệ thống blockchain tuân thủ đầy đủ các quy định và chuẩn mực cần thiết.
Tác động của Blockchain đối với doanh nghiệp
Có thể nói, Blockchain là một trong những công nghệ có rất nhiều tác động tích cực cho doanh nghiệp, bao gồm cải thiện hiệu quả, tăng cường bảo mật, nâng cao trải nghiệm của khách hàng,..Sau đây là một số tác động chính của công nghệ Blockchain đối với doanh nghiệp:- Cải thiện hiệu quả giao dịch: Blockchain cho phép thực hiện giao dịch trực tiếp giữa các bên mà không cần thông qua bên trung gian. Điều này giúp giảm thiểu thời gian và chi phí liên quan đến giao dịch và tăng cường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
- Tăng cường bảo mật: Mỗi giao dịch trên Blockchain được mã hóa và liên kết với các giao dịch trước đó, tạo thành một chuỗi liên kết không thể thay đổi. Điều này giúp ngăn chặn sự xâm nhập và giả mạo dữ liệu, đảm bảo tính bảo mật và đáng tin cậy của dữ liệu doanh nghiệp.
- Cải thiện quản lý danh tính số: Blockchain cho phép quản lý danh tính số của khách hàng và đối tác một cách an toàn và minh bạch. Thông tin danh tính được mã hóa và chỉ có thể truy cập bởi người dùng có quyền truy cập, giúp ngăn chặn rủi ro về việc lộ thông tin cá nhân.
- Gia tăng tính minh bạch: Mỗi giao dịch được ghi lại trên Blockchain và có thể truy cập công khai. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp, từ quản lý chuỗi cung ứng đến lịch sử giao dịch với khách hàng.
- Tăng cường độ tin cậy và lòng tin của khách hàng: Công nghệ Blockchain giúp đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin, từ việc theo dõi nguồn gốc của sản phẩm đến xác thực thông tin giao dịch. Điều này giúp tạo lòng tin cho khách hàng và nâng cao hình ảnh uy tín của doanh nghiệp.
- An toàn và bảo mật cao: Việc số hoá danh tính và thông tin cá nhân đòi hỏi sự bảo mật và an toàn cao. Blockchain sử dụng công nghệ mã hóa và chuỗi khối không thể thay đổi, giúp bảo vệ thông tin cá nhân và ngăn chặn các cuộc tấn công xâm nhập từ bên ngoài.
- Quản lý danh tính dễ dàng: Blockchain cho phép người dùng có quyền kiểm soát thông tin cá nhân của mình. Họ có thể cung cấp quyền truy cập cho các bên cần thiết, giúp tạo ra môi trường quản lý danh tính dễ dàng và đáng tin cậy.
- Xác thực và xác minh nhanh chóng: Blockchain cho phép xác thực danh tính nhanh chóng và chính xác thông qua việc truy cập vào thông tin được lưu trữ trên chuỗi khối. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro về việc sử dụng danh tính giả mạo hoặc sai lệch.
- Tiếp cận dễ dàng: Blockchain loại bỏ sự phụ thuộc vào các cơ quan trung gian và giúp người dùng dễ dàng tiếp cận thông tin và dịch vụ. Việc số hoá danh tính giúp tạo ra môi trường kinh doanh thuận tiện và tiết kiệm thời gian cho khách hàng và doanh nghiệp.
- Tăng cường minh bạch và tin cậy: Blockchain tạo ra một môi trường minh bạch và tin cậy, giúp xây dựng lòng tin giữa khách hàng và doanh nghiệp. Khả năng theo dõi và kiểm tra thông tin trên chuỗi khối giúp tạo ra sự minh bạch và đáng tin cậy về danh tính và giao dịch.
- Tối ưu hóa quy trình kinh doanh: Blockchain cải thiện tính hiệu quả của các quy trình kinh doanh, từ quản lý khách hàng, hợp đồng, đến giao dịch và thanh toán. Việc số hoá danh tính giúp giảm thiểu thời gian và chi phí trong quy trình kinh doanh.
Geneat Software - Triển khai phần mềm Quản lý chuyên nghiệp
Địa chỉ: Số 1 Đại Cồ Việt, Hà Nội, Việt Nam
Hotline: 093 457 1626
Email: support@geneat.vn